Trống Đọi Tam là loại nhạc cụ truyền thống quan trọng và không thế thiếu trong văn hóa của người Việt Nam từ xa xưa đến nay. Sản phẩm này thường xuất hiện rất nhiều trong đời sống hàng ngày của chúng ta. Trong bài viết này, hãy cùng Trống Đọi Tam tìm hiểu về Trống Đọi Tam tại Quận Nam Từ Liêm nhé.
Trống Đọi Tam là gì?
Trống Đọi Tam là một loại nhạc cụ được sản xuất từ làng nghề truyền thống đã có lịch sử lâu đời. Làng nghề trống Đọi Tam nằm ở xã Đọi Sơn, huyện Duy Tiên, tỉnh Hà Nam. Có 3 làng Đọi ở dưới chân núi Đọi Tam nhưng chỉ có duy nhất Đọi Tam làm trống.
Làng nghề làm trống này nằm ở chân núi Tây Bắc, ở giữa làng có một ngôi đình cổ thờ thành hoàng, chính là 2 ông tổ của nghề trống Đọi Tam. Đó là 2 anh em Nguyễn Đức Năng và Nguyễn Đức Bản. Hai người ban đầu nhìn thấy rất nhiều gỗ mít đẹp ở vùng đất này, gỗ có màu vàng ươm, không bị mọt nên chọn nơi đây là nơi để làm nghề. Cho đến bây giờ, trống gỗ Tam Đọi vẫn được giữ gìn và phát triển.
Cách làm trống Đọi Tam tại quận Nam Từ Liêm như thế nào?
Để có thể tiến hành làm một chiếc trống Đọi Tam cần phải chuẩn bị đầy đủ nguyên vật liệu. Cụ thể là gỗ mít để làm phần thân trống và da trâu để làm phần mặt trống. Đây chính là hai loại nguyên vật liệu quen thuộc và gần gũi của người Việt Nam.
Xem thêm: Làng nghề trống Đọi Tam
Chất liệu làm trống
– Trống gỗ mít và da trâu được lựa chọn để làm trống Đọi Tam tại quận Nam Từ Liêm vì khi kết hợp 2 vật liệu này với nhau sẽ cho độ bền rất cao. Để có thể sản xuất ra sản phẩm đạt chất lượng chuẩn thì cần phải xử lý đúng cách cả 2 loại nguyên vật liệu này. Do đó, nó đòi hỏi kinh nghiệm và tay nghề tài hoa của những người thợ giỏi.
– Giống với nhiều loại trống khác, phần thân trống Đọi Tam cũng được làm từ gỗ mít. Loại cây này vô cùng quen thuộc và dễ tìm kiếm ở Việt Nam. Do đó mà giá thành của trống Đọi Tam không tăng quá cao do ảnh hưởng của giá nguyên vật liệu. Bên cạnh đó, việc thân trống được làm từ gỗ mít già sẽ giúp âm thanh phát ra nghe đanh và vang xa hơn. Gỗ mít có đặc tính dẻo dai và màu sắc nổi bật, giúp đảm bảo trống được làm ra sẽ có tính thẩm mỹ cao. Gỗ mít sau khi được lấy về sẽ được đem đi phơi khô ngoài trời nắng. Gỗ mít sẽ được xẻ thành từng thanh gỗ với đồ dày và độ dài phù hợp với nhu cầu sử dụng. Tiếp theo, nó được đem đi phơi khô một lần nữa rồi mới bào nhẵn.
– Da trâu cũng là loại nguyên liệu rất dễ tìm kiếm ở Việt Nam. Mặt trống Đọi Tam quận Nam Từ Liêm sẽ được làm từ da của những chú trâu cái đã già. Bởi da của chúng rất dẻo dai và có độ đàn hồi tốt. Đây cũng chính là đặc tính quan trọng giúp trống phát ra âm thanh nghe vang và trong hơn. Da trâu cũng cần được bào mỏng theo đúng tiêu chuẩn riêng của người thợ. Bởi nếu quá dày hay quá mỏng thì sẽ gây ảnh hưởng trực tiếp đến tiếng trống phát ra. Da trâu sau khi được mua về sẽ được đem đi phơi nắng. Da trâu được phơi đủ nắng sẽ phát ra tiếng trống chất lượng. Tuy nhiên, cần lưu ý giá để phơi da trâu cần phải được làm từ khung sắt để tránh tình trạng da trâu sẽ bị co lại.
Xem thêm: Trống Hội
Quy trình làm trống Đọi Tam
Nguyên liệu sau khi đã được chuẩn bị đầy đủ thì sẽ tiến hành dựng thân trống và bịt mặt trống.
Gỗ mít được bào nhẵn và chia thành tang trống sẽ được ghép lại với nhau sao cho đều, cân đối và không có kẽ hở. Đây cũng chính là bí quyết làm trống mà chỉ những người thợ ở làng nghề trống Đọi Tam mới biết.
Tiếp theo, kéo căng da trâu trên mặt trống bằng cách sử dụng các loại dây chắc chắn như dây thừng, dây chão. Đây cũng chính là công đoạn làm trống tốn nhiều thời gian nhất bởi cần phải làm dãn mặt da trâu liên tục để tiếng trống phát ra đạt chuẩn. Đã lấy được tiếng trống chuẩn thì phải cố định mặt trống với phần thân bằng một loại đinh tre già. Hỏi nếu sử dụng đinh sắt thì sẽ gây ảnh hưởng đến tiếng trống, do trống được làm chỉ sử dụng tre và gỗ. Tiếp theo lên trang trí phần thân trống sao cho giữ nguyên được màu sắc tự nhiên và phụ thuộc vào nhu cầu của khách hàng.
Xem thêm: Tìm hiểu cửa hàng trống trận tại Hà Nội
Lưu ý khi làm trống Đọi Tam
– Chỉ sử dụng tre già có độ chắc chắn cao để cố định thân trống. Đinh cha già sẽ không bị oxi hóa hay gỉ sét khi tiếp xúc với không khí. Bên cạnh đó, đinh cha già cũng giúp cho tiếng trống vang xa hơn. Nó cũng được đánh giá cao hơn bởi mang đến cảm giác tự nhiên và tính thẩm mỹ cao.
– Khi căng da trâu người thợ sẽ kiểm tra âm thanh ở mọi điểm trên mặt trống. Nếu âm thanh trống Đọi Tam quận Nam Từ Liêm đạt yêu cầu thì mới thực hiện ghép thân trống với mặt trống.
– Trong quá trình sử dụng trống cần lưu ý bảo quản trống thật cẩn thận. Không để trống những nơi ẩm ướt hoặc chịu sự tác động trực tiếp của ánh nắng mặt trời. Ngoài ra không được để bất cứ đồ vật nào lên bề mặt trống bởi nó có thể khiến cho trống bị lõm xuống và ảnh hưởng trực tiếp đến chất lượng.
Xem thêm: Những người làm nên tiếng vang làng trống Đọi Tam
Tạm kết
Bài viết trên đây đã đề cập đến những thông tin chi tiết về sản phẩm trống Đọi Tam tại quận Nam Từ Liêm. Hy vọng rằng bài viết này sẽ hữu ích với bạn.
Thông tin liên hệ
Cơ sở chính: Làng nghề trống Đọi Tam, Hà Nam
SĐT: 0383058565