Trống Đọi Tam là gì? Quy trình sản xuất Trống Đọi Tam chi tiết nhất 

Trống Đọi Tam là một trong những nhạc cụ truyền thống có ý nghĩa nhất định đến đời sống văn hóa – tinh thần của người Việt. Trong bài viết hôm nay, hãy cùng làng nghề trống đọi tam chia sẻ cho bạn về quy trình sản xuất trống Đọi Tam chi tiết nhất nhé!

Sơ lược về Trống Đọi Tam

Trống Đọi Tam là một loại nhạc cụ truyền thống có nguồn gốc hàng trăm năm nay. Làng nghề trống Đọi Tam nằm ở khu vực xã Đọi Sơn, huyện Duy Tiên, tỉnh Hà Nam. Đây là nơi Vua Lê Thánh Tông ngày xưa đã từng dừng chân, chính vì vậy ở đây vào mùng 7 Tết hằng năm tổ chức lễ Tịch Điền để tưởng nhớ tới công lao của vua Lê Thánh Tông. Theo lịch sử xưa kia dưới chân núi Đọi Tam có 3 làng Đọi nhưng duy nhất Đọi Tam là có nghề làm trống.

Làng nằm ở chân núi Tây Bắc, hiện vẫn còn ngôi đình cổ thờ thành hoàng chính là 2 ông tổ nghề trống Đọi Tam. Ban đầu 2 người nhìn thấy vùng này có nhiều gỗ mít đẹp, màu vàng ươm và không bị mọt nên chọn đây làm nơi làm nghề. Hiện nay những thanh niên của làng luôn có 1 lòng yêu nghề, đam mê nghề rất lớn. Nếu đã là 1 người con của làng nghề thì không ai là không biết về nghề làm Trống Đọi Tam.

Quy trình làm Trống Đọi Tam chi tiết nhất

Để làm ra một chiếc Trống Đọi Tam hoàn chỉnh cần da trâu và thân trống làm từ gỗ mít. Dưới đây là quy trình làm Trống Đọi Tam bạn có thể tham khảo:

Thuộc da trâu

Mặt trống làm bằng da trâu, da trâu cái thì càng tốt vì da trâu cái dẻo và mềm, dai hơn da trâu đực. Chọn lọc da trâu kĩ từ những con trâu già, khỏe mạnh. Do đó, mặt trống sẽ có độ đàn hồi tốt và vang xa hơn, đặc biệt là lâu bị xuống tiếng

Da trâu qua giai đoạn gọi là thuộc da, họ dùng phương pháp nạo phần mỡ thừa trên da trâu cho đến khi độ dày định sẵn. Công đoạn này rất khó đòi hỏi các nghệ nhân phải có tay nghề và kinh nghiệm lâu năm.

Làm thân trống

Để làm ra một chiếc trống là gỗ mít, người thợ phải lựa chọn những cây gỗ mít già. Nếu chọn được gỗ mít già thì chiếc trống sau khi hoàn thiện sẽ đanh hơn. 

Sau khi  đốn hạ cây mít sẽ được những thợ trống pha ra thành từng tấm lớn từ 10 – 20cm tùy theo kích thước chiếc trống sẽ làm. Tiếp đến khi đã định được kích thước chiếc trống sẽ làm, định được độ cong và độ dày của dăm trống. Sau khi đã được sẻ cong, dăm trống sẽ được đem phơi khô để tránh co ngót nứt vỡ. 

Khi phơi khô sẽ đến công đoạn tiến hành giai đoạn ghép thân trống, dăm trống được ghép lại với nhau sao cho thật đều và cân. 

Bịt mặt trống 

Đến giai đoạn bưng mặt trống, mặt da trâu sẽ đặt lên thân trống và sử dụng dây thừng, dây trão và kích thủy lực để kéo căng mặt trống. Đây là công đoạn mất khá nhiều thời gian, thợ làm trống phải làm sao để trống có được âm thanh chuẩn nhất. 

Việc lấy âm thanh tiếng trống chuẩn nhất đòi hỏi người thợ đôi tai thật thính để thẩm định âm thanh chuẩn nhất. Đây là cái hay của người thợ trống Đọi Tam những chiếc trống đều được làm giống nhau nhưng lại có điểm riêng, mà khi làm trống trường học họ sẽ lấy ra âm thanh tiếng trống trường, trống hội họ sẽ lấy ra âm thanh tiếng trống hội. Đó là những bí quyết riêng tạo nên tên tuổi của làng nghề trống Đọi Tam

Sau khi lấy được âm thanh tiếng trống chuẩn các người thợ sẽ tiến hành giai đoạn cố định mặt trống với thân trống, toàn bộ chiếc trống đều được làm bằng gỗ và tre. Khi đã cố định xong mặt trống vào thân trống, các người thợ sẽ tiến hành công đoạn cuối cùng là vẽ trang trí hoa văn trên thân trống và mặt trống theo yêu cầu và mục đích của khách hàng. 

Xem thêm: Trống Đọi Tam chất lượng, giá tốt 

Cách sử dụng Trống Đọi Tam cực đơn giản

Khi đánh trống nên đúng với thế đánh của Trống, không nên đánh trống ở những vị trí rìa bạn sẽ vô tình làm bung lớp da trâu được gắn với tang trống. Việc làm bung các đinh ghim cố định sẽ làm cho mặt trống hỏng; không cho chất lượng âm thanh như ý. 

Khi sử dụng nên lựa chọn những chiếc dùi không chứa sắc nhọn để tránh làm tổn thương đến da trống. Sử dụng những loại dùi có bọc cao su là lựa chọn cũng rất hợp lý.

Bảo quản Trống Đọi Tam mới nhất 

Để trống có tuổi thọ và thời gian sử dụng lâu dài, chúng tôi sẽ hướng dẫn bạn một số cách bảo quản Trống Đọi Tam dưới dây: 

• Tránh sự tiếp xúc trực tiếp với nước và ánh nắng chói, bởi mặt trống được làm 100% từ da trâu vì vậy nếu quá ẩm sẽ gây hiện tượng ẩm mốc làm mặt trống dễ bị mục, đánh trống sẽ bị rách. Do đó nên bảo quản Trống ở nơi khô ráo thoáng mát.
• Trống nên được để trên giá, không úp mặt trống xuống đất sẽ làm ẩm mặt trống và đánh trống không vang
• Vệ sinh trống bằng cách lấy khăn khô hoặc cây phủi bụi lau quanh trống, tránh trống tiếp xúc với nước trong quá trình vệ sinh

Xem thêm: Tìm hiểu nguồn gốc Trống Đọi Tam

Trên đây là một số thông tin chi tiết về quy trình sản xuất Trống Đọi Tam chia sẻ đến quý bạn đọc. Mọi chi tiết liên quan hay cần tư vấn thêm về sản phẩm Trống Đọi Tam, hãy liên hệ langnghetrongdoitam.net để được hỗ trợ tư vấn nhé!